Alles over pelletkachels
De pelletkachel is zeker even bekend en bijna net zo ingeburgerd als de meer traditionele toestellen op hout, gas, kolen en mazout. Pelletkachels zijn -wanneer men voor een degelijk toestel en bekend, gerenomeerd merk kiest- technisch uiterst betrouwbaar en leveren doordringende, weldadige warmte. Dat doen ze op een comfortabele, nauwkeurig regelbare, gebruiksvriendelijke, ecologisch vriendelijke en zeker goedkope manier.
Zijn er alleen maar voordelen aan een pelletkachel? Neen.
Worden er geen andere kachels meer verkocht sinds de opkomst van de pelletkachel? Zeker niet!
De pelletkachel wordt in kranten, tijdschriften, radio, tv en op internetfora bestempeld als de verwarming van de toekomst en als een brandstof die bovendien erg goedkoop is. Daar zit zeker waarheid in maar nuancering kan geen kwaad
Een markt in beweging.
Onze lange-termijn-politiek getrouw hebben wij ,ook toen pelletkachels installeren nog pionierswerk was, gekozen om onze monteurs aangepaste en specifieke scholingen te laten doorlopen en –ten tweede- enkel pelletkachels van gerenommeerde en betrouwbare merken met bij voorkeur een Vlaamse importeur te verdelen.
Dat was niet de gemakkelijkste, goedkoopste of snelste manier van werken. Dat hadden we ook verwacht. Het is wel de meest betrouwbare en stabiele weg gebleken. Zowel voor ons als firma als voor onze klanten.
Talloze, naar eigen zeggen ervaren, installateurs die onbekende, illustere merken van pelletkachels verkochten, rezen in den beginne als paddestoelen uit de grond. Geleidelijk zijn die merken, samen met de bijhorende installateurs, met de noorderzon verdwenen. De gebruikers blijven met een toestel achter waar geen onderdelen voor te vinden zijn, waar geen software afwijkingen op verholpen kunnen worden en waar geen onderhoudstechniekers voor opdagen…
Een soortgelijk verhaal ontspint zich opnieuw. Aanvankelijk werd de markt enkel bevoorraad door Oostenrijks/Duitse en Italiaanse producenten. We zien nu dat er een Aziatische kopie-import op gang komt. Deze Aziatische producten worden wel opgesmukt met Italiaans klinkende namen om de verkoop te vergemakkelijken maar of eventuele dienst-na-verkoop, onderhoud en wisselstukkenbevoorrading gemakkelijk zullen verlopen, laten wij aan jouw oordeel over…
Walter Goovaerts neemt in elk geval het zekere voor het onzekere en wij verdelen, installeren en onderhouden enkel pelletkachels van gerenommeerde en betrouwbare merken. Sinds 1919 is ons familiebedrijf, bouwend op klantentevredenheid, langzaam maar zeker en van generatie op generatie gegroeid. Continuïteit en gestage uitbreiding zonder gekheden blijven onze ambitie. Container-import-pelletkachels zijn voor Walter Goovaerts geen wissel op de toekomst.
Energievoorraad, bevoorrading en CO²-neutraal
De beperkte natuurlijke energievoorraden rechtvaardigen
de overstap naar pellets.
De natuurlijke voorraden van onze traditionele brandstoffen raken langzamerhand opgebruikt. Afhankelijk van de bron -en veronderstellend bovendien dat het huidige wereldverbruik stabiel blijft- is er nog aardolie, aardgas en steenkool beschikbaar tot respectievelijk 2050, 2070 en 2200. Het is hoogstwaarschijnlijk dat de voorraden in een (veel) kleiner aantal jaren dan aangegeven, verbruikt zullen worden.
De ontwakende economische reus China is alleen al verantwoordelijk voor een exponentiële stijging van het energieverbruik in de wereld. De klok tikt en andere vormen van energievoorziening zijn broodnodig. Pellets zijn ontegensprekelijk zo’n alternatieve energiebron.
Als je dus beslist van om deze reden een pelletkachel aan te schaffen, heb je gelijk.
Hoe zit het met de bevoorrading?
Houtpellets zijn een volwaardige brandstof. Vroeger bestond er tijdens piekmomenten een bevoorradingsprobleem in België. Dat probleem is van de baan nu er regelmatig nieuwe, lokale producenten bijkomen. In het buitenland zijn pellets trouwens nog altijd beter ingeburgerd dan bij ons. In Oostenrijk kiest al 60% van de nieuwbouwers voor pelletverwarming.
Bovendien wordt nog altijd maar een beperkt deel van het Europese houtafval tot pellets gerecycleerd en zelfs als er geen houtafval meer beschikbaar zou zijn, bestaan er andere grondstoffen (bijvoorbeeld suikerbiet-, maïs- en sojapulp) om pellets te produceren. Je zorgen maken over een stokkende bevoorrading van pellets is niet nodig.
Een echt ecologische, CO²-neutrale brandstof
Het gebruik van pellets zorgt voor een CO²-neutrale cyclus. Als je pellets verbrand komt er, net zoals bij verbranding van andere fossiele brandstoffen, CO² vrij. Maar de hoeveelheid CO² die bij pelletverbranding vrijkomt is net even groot als de hoeveelheid CO² die oorspronkelijk door de boom uit de atmosfeer geneutraliseerd werd. Bij het dagelijks groeien zetten bomen CO² vanuit de lucht en het water om in zuurstof. Wanneer de boom sterft en verrot stoot hij al het CO² dat hij heeft omgezet terug uit. Deze wordt dan terug opgenomen door de andere bomen die aan het groeien zijn.
Bij het verbranden van houtpellets wordt hetzelfde fenomeen waargenomen: de uitgestoten kwantiteit CO² is dezelfde hoeveelheid als die door de boom ooit werd geneutraliseerd. Er komt dus geen bijkomend CO² vrij.
Dat in tegenstelling tot bij de verbranding van kolen, gas of petroleum. In het geval van die fossiele brandstoffen hebben de planten miljoenen jaren geleden CO² opgenomen en door ze nu te gebruiken als brandstof voegt men opnieuw CO² aan de atmosfeer toe.
Met in het achterhoofd het befaamde ‘Kyoto-protocol’en al zijn opvolgers die tot doel hebben de uitstoot van broeikasgassen te beperken en aldus de opwarming van de aarde tegen te gaan is het gebruik van een pelletkachel ook een juiste keuze.
Realistische stookkosten
Ecologisch aan een niet-gesubsidieerde, realistische prijs!
Het is misschien niet het belangrijkste argument maar neem in je overpeinzingen om al dan niet voor een pelletkachel te kiezen, toch maar mee dat de pelletbranche een van de weinige groene sectoren is die niet gesubsidieerd wordt.
De gebruiker betaalt de reële, realistische, niet kunstmatig laag gehouden prijs voor zijn ecologische keuze en dat zowel voor het toestel als voor de brandstof! Als je weet waar de subsidiëring van de zonnepanelensector toe geleid heeft, mag dat toch even gezegd worden.
Stookkosten met pellets. De voorbije prijsevolutie en verwachtingen naar de toekomst.
De hypothese dat houtpellets slachtoffer van hun eigen succes worden en dat buitensporige prijsstijgingen in het vooruitzicht liggen, is al even oud als de pellet zelf.
De stelling is niettemin nooit bewaarheid geworden.
De grafiekgegevens werden verzameld door het Central Agrar Rohstoff Marketing und Energie Netzwerk te Straubing, Duitsland. In deze prijsvergelijking werd het verschil in calorische inhoud tussen de verschillende brandstoffen uitgefilterd: Een ton steenkool verbranden produceert bijvoorbeeld meer warmte dan een ton pellets verbranden. Deze grafiek geeft daarom een realistisch beeld van het échte verschil in stookkosten per geleverde calorie.
Traag stijgend
Een eerste en voor de hand liggende maar wel erg simpele analyse is dat de prijs van houtpellets toch wel in stijgende lijn zit. De prijs van aardgas en huisbrandolie ondergaan evenwel overduidelijk en in veel sterkere mate diezelfde opwaartse trend. Prijsstijging is nu eenmaal inherent aan de energiemarkt zelf.
Stabiel
Het prijsverloop van beiden pellets en aardgas is stabiel(er) en meer gelijk opgaand dan de mazoutprijs. In tegenstelling tot bij de olie-, elektriciteits- en gasprijzen is er bij houtpellets immers helemaal geen correlatie met de beurs of wereldpolitieke situaties, er bestaan geen speculatieve voorraden en –door de lokale productie- geen wisselkoersvariaties. Mede daardoor is de prijs van pellets stabiel en dat al jaren aan een stuk. De mazoutprijs van zijn kant is, om het zacht uit te drukken, onderhevig aan bokkensprongen met grote prijsonzekerheid tot gevolg.
Vanuit die invalshoek, is de wijdverbreide opvatting dat de gas- en olieprijs aan elkaar gekoppeld zijn, trouwens fout. Het lijkt er net meer op dat de pellet- en gasprijs elkaar volgen…
Invloed transport- en productiekost
Bij het tot stand komen van de prijs van pellets is de invloed van transportkosten en de investering in het productieproces relatief klein. Verwaarloosbaar zelfs als je vergelijkt met de enorme, energieverslindende en milieubelastende infrastructuur (boorplatformen, winstations, mega-tankertransporten, intercontinentale pijpleidingen, raffinaderijen, …) die nodig is om aardgas en petroleum te winnen en tot bij de eindverbruiker te krijgen. Die zogenaamde ‘grijze’ energie bedraagt ca. 3% bij de productie van pellets. Voor gas, stookolie en elektriciteit ligt dat cijfer respectievelijk op 10%, 13% en 30%.
Houtpellets worden lokaal geproduceerd en slechts over korte afstand (vrachtwagen, binnenschip, spoor) vervoerd. Niet alleen de invloed van de transportkost is dientengevolge veel kleiner bij de bepaling van de uiteindelijke consumentenprijs. De milieu-impact is beperkt en lokale productie brengt lokale tewerkstelling met zich mee! Een win-win situatie.
De grafiek naar cijfers vertaald
Over dezelfde periode gemeten kende de pelletprijs een stijging van ±30%, het aardgas steeg met ±40% en de prijs van de huisbrandolie steeg met ±100%
Langetermijnvisie
Eind 2006 en eind 2008 zaten de olie- en pelletprijs op hetzelfde niveau! Als je op basis van dat gegeven besluit dat pellets en mazout stoken hetzelfde kost, verklaart iedereen je voor gek.
Bekijk een brandstofprijs nooit als een momentopname maar maak een vergelijking over de lange termijn en eens de extremen uitgevlakt, is het ontegensprekelijke besluit dat je met pellets gemiddeld 30 à 15% goedkoper stookt dan met aardgas en 50 à 30% goedkoper dan met mazout.
Je echte besparing hangt ook af van de uiteindelijke prijs die je voor de pellets betaalt. Er zitten nogal wat kwaliteits- en daaraan verbonden prijsverschillen op pellets.
Prijskloof blijft bestaan
Uit al het voorgaande afleiden dat de prijs van houtpellets niet of nooit zal stijgen, zou naïef zijn. Men hoeft geen econoom te zijn om te weten dat, gezien de krimpende voorraad en toenemende vraag, de prijzen van aardgas en stookolie met zekerheid verder blijven stijgen.
In populairder bewoordingen: niemand verwacht dat de aardgasconcerns het gas goedkoper zullen gaan leveren en de kans dat de Opec-landen hun petroleum zullen afslaan is nog kleiner.
Met die wetenschap voor ogen verkondigen dat de producenten van houtpellets niet zullen meegaan in deze stijgende prijstendens is als gezegd kortzichtig, zelfs kwaadwillig maar de prijskloof die er nu tussen pellets en de twee andere hoofdbrandstoffen bestaat, zal ook op de lange termijn niet snel gedicht worden.
Met andere woorden, alle brandstoffen –ook pellets- zullen duurder worden in de komende jaren maar de huidige prijskloof van 15 à 50% wordt naar alle verwachting niet snel gedicht.
Besluit
Houtpellets zijn (en blijven nog een hele poos) de goedkoopste brandstof maar laat je keuze voor een bepaalde brandstof nooit alleen van de prijs van die brandstof afhangen. Neem ook andere factoren als bijvoorbeeld stookcomfort, warmte-gevoel, gebruiksgemak, brandstof-opslagvereisten, vuurzicht, onderhoudskosten, milieu-impact en behaaglijk vlambeeld mee in je overwegingen.
Jij alleen kan weten welke de voor jouw ideale brandstof is.
Vermogen en rendement
Wanneer het woord verbruik in de mond genomen wordt, tovert men tegelijkertijd de begrippen vermogen en rendement te voorschijn. Vaak worden beide termen, hoewel totaal verschillend, op één hoopje gegooid en verwarrend gebruikt.
We pogen duidelijkheid te scheppen. Het vermogen van een kachel wordt uitgedrukt in watt (of kilowatt) en geeft aan hoeveel warmte een kachel kan genereren. Het rendement van een kachel wordt uitgedrukt in % en geeft aan hoe efficiënt de kachel werkt.
Anders, eenvoudiger en in cijfers uitgedrukt: Een kachel met een rendement van 70% wekt op een gegeven moment bijvoorbeeld 100° warmte op. In dat geval gaan er 30° via de schouw verloren en blijven er 70° van de opgewekte warmte in huis.
Een andere vergelijking: Het vermogen van een auto wordt weergegeven in de snelheid die hij kan behalen. De ene amper 120 kilometer per uur en de andere zelfs 260. Het rendement van die auto wordt uitgedrukt in zijn verbruik. De ene amper 4 liter per 100 afgelegde kilometer en de andere zelfs 15.
Een goede pelletkachel heeft een rendement van om en bij de 90%!
Beide begrippen moeten steeds gecombineerd geïnterpreteerd worden.
Als je een kachel met een vermogen van ‘amper’ 10 kW en een rendement van 90% aanschaft, heeft die kachel een werkelijke warmte-opbrengst van 9 kW.
Als je een kachel met een vermogen van ‘zelfs’ 13 kW en een rendement van 70% aanschaft, heeft die kachel een werkelijke warmte-opbrengst van eveneens 9 kW.
In het laatste geval verbruik je uiteindelijk wel 30% meer brandstof om dezelfde warmte in huis te krijgen!
Verbruik van een pelletkachel
Dat is de vraag die iedereen stelt maar het is uiterst moeilijk om –accuraat- te antwoorden. Ons baserend op ervaring in combinatie met technische feiten, doen we ons best om toch zo nauwkeurig mogelijk te informeren.
Verbruik afhankelijk van factoren
Verbruik is –ongeacht welke brandstof je ook stookt- altijd afhankelijk van de grootte, isolatiegraad en ligging van het lokaal dat je wil verwarmen. Ook de temperatuur die je in de ruimte wenst te behalen en de temperatuur die buiten heerst, speelt een rol. Des te groter de ruimte, des te slechter geïsoleerd, des te nadeliger de ligging, des te hoger de temperatuur die je binnenshuis wil bereiken en des te kouder het buiten is, zo veel te meer warmtevermogen, “kilowatts” heb je nodig en zo veel te meer brandstof zal je verbruiken (lees hier meer over in kaderstuk ‘vermogen en rendement’) Wij –en ieder ander- zouden met spek schieten wanneer we beweren van te weten hoe veel of hoe weinig pellets jij exact zal verbruiken.
Een ontegensprekelijk en vaststaand feit daarentegen is dat één kilo kwaliteitspellets een warmte-inhoud hebben van om en bij de vijf kilowattuur (kWh)
Een pelletkachel met een vermogen van 5 kilowatt zal –als ze op haar volle vermogen brandt- op 1 uur tijd 1 kilogram pellets verbranden. Veronderstel dat je voor een 10 kilowatt toestel kiest dan zal dat toestel tijdens 1 uur op volle vermogen branden 2 kilogram pellets verbruiken. We maken de kanttekening dat een 10 kilowatt kachel die in een doorsnee Belgische woonkamer geplaatst wordt, niet al te vaak en zeker niet continu op zijn volle vermogen zal moeten lopen!
Wanneer we het onderwerp ‘verbruik’ niet louter theoretische benaderen maar uit onze expertise putten: De betere pelletkachels registreren hoeveel branduren het toestel presteert en hoeveel kilo pellets er in die tijdspanne opgestookt worden.
Wanneer onze monteurs het onderhoud uitvoeren, noteren zij zorgvuldig deze beide data en we berekenen het gemiddelde verbruik van de kachel.
Raar of zelden registreren wij dat onze cliënten gemiddeld meer dan een kilo pellets per uur opstoken!
Op jaarbasis vertaald –maar als eerder aangestipt een minder accuraat, eerder indicatief cijfer- resulteert dat voor de meeste gebruikers in een verbruik tussen 1 en 3 ton pellets.
Gebruiksgemak maakt lager verbruik mogelijk
Opgepast voor dit kleine addertje onder het gras. Het ontsteken en doven van een pelletkachel verloopt in vergelijking met een hout-, kolen- of mazoutkachel –letterlijk één druk op de knop volstaat- zo makkelijk dat de verleiding erg groot is om het toestel ’s nachts niet te laten doorbranden en dus ook niks te verbruiken.
In het tussenseizoen mag dat gerust. Op dat moment is die functie zelfs één van de grote voordelen van een pelletkachel. Wanneer het buiten evenwel doorwintert en je verwarmt de hele nacht niet, koelt de woning (te) veel af. Het toestel zal moeite hebben om ’s ochtends snel genoeg de nodige warmte op te wekken en je zal uiteindelijk meer verstoken dan wanneer de kachel gedurende de nacht zachtjes had doorgebrand.
Een lamp die niet brandt, verlicht niet. Een pelletkachel waar geen pellets in gegooid worden, verwarmt niet. Houtpellets zijn (en blijven nog een hele poos) de goedkoopste brandstof maar dat wil niet zeggen dat stoken met pellets gratis kan.
De verschillende kwaliteiten van pellets en de prijs die je er voor betaalt.
Een goede pellet is een droog geperste korrel van zuiver, onbehandeld houtafval. Pellets worden ook in België geproduceerd van zaagafval uit grote houtzagerijen, beantwoorden aan de strengste normen, zijn hernieuwbaar, zijn CO2-neutraal, verbranden zeer zuiver, brengen lokale tewerkstelling mee en ze zijn goedkoper dan gas en mazout.
De binding van het houtzaagsel gebeurt enkel en alleen door de natuurlijk in het hout aanwezige harsen. Geen enkele lijm of ander bindmiddel moet aangewend worden om de pellets samen te houden. Het spreekt voor zich dat de afwezigheid van chemische componenten bijdraagt tot een zuiverdere verbranding.
Wij verkopen geen pellets. Bewust. Wij willen uitmunten op het gebied van kachels, inzethaarden en de daarbij horende dienstverlening. Van adviseren en leveren over installeren tot onderhouden en zelfs schouwvegen. Brandstoffen leveren is een andere specialiteit.
Al decennialang lang plaatsen wij kachels en inzethaarden op alle soorten brandstoffen maar wij leveren geen steenkool, geen mazout, geen gas en geen hout. Dus nu ook geen pellets.
Dat komt onze objectiviteit ten goede en dat is geen overbodige luxe. Er bestaan tamelijke prijsverschillen voor de aankoop van pellets en die afwijkingen worden niet zozeer veroorzaakt door het concurrentiespel maar vooral door de kwaliteitscontrasten van het product. Net omdat wij niet tegelijkertijd aanbieder van zowel kachel als brandstof zijn, zal je van ons nooit te horen krijgen dat deze of gene merk van pellets het beste is. Om te bepalen of een pellet goed dan wel ‘slecht’ is, baseren wij ons alleen op neutrale productie- en kwaliteitsnormen.
Kwaliteitenlabels van pellets
De bakermat van de pelletkachel ligt in het gebied Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Daarom werden ook in België heel lang de Duitse Din+, de Oostenrijkse Ö en de Zwitserse Swisspellet-norm als kwaliteitskeurmerken gehanteerd.
Sinds 2010 is er ter vervanging van al die verschillende labels een geleidelijke overgang naar de Europese EN+A1 norm voor huishoudelijke houtpellets. De EN+A1 classificatie wordt gegeven aan pellets met de beste eigenschappen voor gebruik in particuliere kachels. De overstap brengt voordeel voor industrie en handel maar vooral kwaliteitszekerheid op meer dan 10 punten voor de gebruiker. Houtpellets zijn de eerste gestandaardiseerde biomassa brandstof in de E.U.
- EN+A1 houtpellets hebben een as-gehalte van minder dan 0,5% als ze geproduceerd worden van coniferenhout (spar, den, …) en minder dan 0,7% als ze van loofhout gemaakt worden (eik, beuk, berk, meranti, …).
- De EN+A1 standaard bevat een garantie inzake densiteit: Die zorgt er voor dat steeds dezelfde massa pellets, ongeacht het pelletmerk, wordt aangevoerd bij een bepaalde schroefsnelheid in de kachel.
- Via EN+A1 wordt er over gewaakt dat houtpellets lokaal geproduceerd worden. Dat met andere woorden transportkosten en de daarmee gepaard gaande belasting van het milieu niet de overhand nemen. Alle grondstoffen worden in de regel binnen een straal van gemiddeld 80km om een fabriek heen ingezameld. Voor Belgische fabrieken is dit de Benelux plus grensgebied Duitsland en Frankrijk.
Vlak in onze buurt, in Ham (Limburg) staat een hypermoderne pelletsfabriek die pellets van EN+ kwaliteit aflevert. De grondstof is rondhout uit duurzaam beheerde bossen. Stammetjes die te klein zijn van diameter of om andere redenen ongeschikt zijn voor andere toepassingen. Dit wordt aangevuld met andere reststromen uit de houtverwerkende industrie. Een elektriciteitscentrale naast de pelletsfabriek gebruikt als brandstof hout en de afvalwarmte daarvan wordt gebruikt om de droger van de pelletfabriek warm te stoken. De maximale capaciteit van de fabriek bedraagt 40.000 ton pellets per jaar.
Pelletproducenten die het EN+A1 label toegekend kregen, zijn daar terecht fier op en zullen op hun verpakkingen altijd het specifieke logo en erkenningsnummer aangeven. Hoed je voor ‘witte ‘ verpakkingen waarop teksten staan in de zin van ‘geproduceerd volgens die en die norm’ zonder vermelding van het desbetreffende logo en/of met opdruk van een of ander nietszeggend, voorgewend erkenningsnummer.
De pellet(producent) dient zich aan te passen aan de kachel. Niet andersom.
Fabrikanten van pelletkachels regelen al tijdens ontwerp en productie de verbranding van hun toestellen af op de EN+A1 kwaliteitsvereisten (houtsamenstelling, stofgehalte, dikte, lengte, binding, densiteit, askwantiteit, …)
Wanneer je dus te horen krijgt dat je kachel opnieuw –al dan niet tegen betaling- moet afgeregeld worden omdat je andere pellets kocht, of erger nog, omdat je pellets kocht bij een andere leverancier dan de handelaar die je kachel leverde, deugt het zaakje niet!
Pellets worden altijd samengesteld uit verschillende houtsoorten. De fabrikant zorgt door het maken van de juiste mix van verschillende bestanddelen voor een continue en genormeerde EN+A1 kwaliteit. Vergelijk het met een koffiebranderij: iedere koffie-oogst, in feite iedere koffieboon is verschillend en levert een andere smaak. Een goede koffiebrander slaagt er desondanks in van, door steeds opnieuw de juiste ‘mélange’ te maken, de kwaliteit en smaak op een constant niveau te houden. Hetzelfde gebeurt bij de fabricage van houtpellets: een goede producent levert voortdurend dezelfde kwaliteit. De EN+A1 kwaliteit.
Let op met niet-genormeerde pellets
Wat kan er fout gaan wanneer je niet-genormeerde pellets stookt? Pellets die niet aan de normering voldoen hebben een afwijkende samenstelling en vormen bij de verbranding bijvoorbeeld meer en/of dikkere assen. Dit resulteert in een harde ‘askoek’ die het onmogelijk maakt dat de kachel normaal functioneert. De kachel moet vaker gereinigd worden, moet meer onderhoud krijgen of zal, in het slechtste geval, zelfs in veiligheid gaan en volledig uitvallen.
Pellets die niet aan de normering beantwoorden komen niet tegemoet aan de standaarden qua dikte, lengte en hardheid. Op het werkingsschema van de kachel is te zien dat pellets via een ‘schroef van Archimedes’ vanuit de voorraadkamer naar de verbrandingskamer gevoerd worden. Als pellets te lang, te dik en/of te hard zijn zal de schroef deze pellets als het ware moeten ‘kraken’ en dus ook een dito geluid gaan produceren. Erger nog, de schroef raakt op den duur geblokkeerd, het toestel wordt niet meer gevoed en valt stil.
EN+A1 pellets mogen dan een beetje kostelijker zijn dan één of ander wit product maar vergeet niet dat het besluit dat je met pellets gemiddeld 15 à 30% goedkoper stookt dan met aardgas en 30 à 50% goedkoper dan met mazout gebaseerd is op het stoken met EN+A1-kwaliteit. Bij gebruik van EN+A1 ben je bovendien zeker dat je beter, properder en zorgeloos stookt.
Of een pellet nu drijft, zinkt of zwalpt in een glas water. Of een pellet nu licht of donker van kleur is. Of een pellet nu glanst of mat van uitzicht is. Het zijn misschien leuke, anekdotische proefjes en testjes die op het internet circuleren maar een goede pellet herken je maar aan één ding en dat is zijn keurmerk.
Het onderhoud van een pelletkachel.
Als gebruiker heb je zelf twee uiterst belangrijke zaken in de hand om een goede werking van je pelletkachel te bewerkstelligen: Je stookt kwaliteitsvolle pellets en het onderhoud wordt tijdig en degelijk uitgevoerd.
In vergelijking met veel andere brandstoffen is het onderhoud van een pelletkachel helemaal geen karwei maar stipte en volledige uitvoering zijn van het grootste belang. Slecht onderhoud leidt onvermijdelijk en snel tot zuurstoftekort in de verbrandingskamer van de kachel en uiteindelijk het doven er van.
Het onderhoud van een pelletkachel is op te splitsen in klein, dagelijks onderhoud en een groot onderhoud iedere keer wanneer er een ton pellets opgestookt werd.
Klein onderhoud
Een klusje dat geen 5 minuten in beslag neemt. Je leegt het asbakje, maakt de branderkamer schoon met een stof- of aszuiger en reinigt de ruit van de kachel. Dat laatste moet niet elke keer gebeuren want het raam van een goede pelletkachel blijft lang proper en zal, met een houtkachel vergeleken, amper aanroeten.
Wij hebben ook pelletkachels waarbij het grootste deel van dat klein onderhoud automatisch, door middel van een roterende branderklepel, verloopt. Het toestel uitzetten en stofzuigen is daarbij overbodig. Continu doorstoken kan moeiteloos. Enkel het asbakje legen op het moment dat het jou past en klaar. Kom langs. We tonen het je graag.
Wanneer we het over een asbakje hebben, mag je dat letterlijk nemen. Vaak zien we opgetrokken wenkbrauwen wanneer we de asbak van een pelletkachel tonen aan mensen die gewend zijn van een kolen- of houtkachel te stoken: “Zo klein?!”
Kwaliteitspellets produceren minder dan 1% assen. Vergeleken met de asproductie bij houtverbranding is dat verwaarloosbaar. Als je 100 kilo pellets opstookt, houd je ternauwernood 1 kilo assen over. Veel, veel minder afval en een klein asbakje volstaat bijgevolg écht wel.
Om te onderstrepen dat de regelmatigheid van het onderhoud echt belangrijk is, noemen we het klein onderhoud ook wel dagelijks onderhoud. Op momenten -vooral in het tussenseizoen zal zich dat voordoen- dat de kachel alleen ’s avonds maar een paar uur brandt, mag je tussen ons gezegd en gezwegen, wel eens een dagje overslaan om het klein onderhoud uit te voeren maar laat dat geen slechte gewoonte worden want dan kom je onvermijdelijk in de problemen.
Groot onderhoud
Uit te voeren telkens nadat er een ton (=1000 kiko) pellets opgestookt werd. De recuperatiekamer wordt opengemaakt en de luchtkanalen worden schoongeborsteld. Het roet en de assen komen zo bij de rookgasventilator terecht. Het ventilatorcompartiment wordt ten slotte geopend en ook schoongemaakt.
Op jouw vraag –en als je de kachel bij ons aankocht- zorgen wij met plezier voor de uitvoering van dat groot onderhoud. De meeste van onze klanten laten dat werk trouwens aan ons over. In de rubriek Onderhoud lees je meer over de periodes waarin wij groot onderhoud uitvoeren, hoe we dat doen en een prijsindicatie.
Verstokte doe-het-zelvers die het groot onderhoud zelf willen uitvoeren, mogen dat gerust. Als je het onderhoud zelf uitvoert, heeft dat bij ons ook geen invloed op het al dan niet geldig blijven van de waarborg! Het is niet belangrijk wie het onderhoud uitvoert maar wel dat het tijdig, degelijk en volledig gebeurd. Bij de levering en plaatsing van een pelletkachel wijden wij daarom, naast de volledige uitleg over de bediening van het toestel zelf, voldoende tijd aan het tonen van hoe en wanneer klein en groot onderhoud moeten gedaan worden.
In onze ogen onderscheidt een goede pelletkachel zich ook van de rest door de methode waarop het groot onderhoud kan en moet uitgevoerd worden. Een ernstige fabrikant houdt al van in de ontwerpfase rekening met dit belangrijke gegeven en zorgt er voor dat het toestel op een degelijk chassis gebouw wordt waarbij alle te reviseren componenten zo makkelijk mogelijk bereikbaar zijn via degelijk gemaakte en ook na vele branduren nog gemakkelijk te openen toezichtskleppen.
Een pelletkachel heeft op het vlak van onderhoud een ontegensprekelijk voordeel ten opzichte van een hout-, kolen- en mazoutkachel. Een gaskachel blijft de beste keuze wanneer je alleen de eenvoudigheid, of zelfs quasi afwezigheid, van onderhoud in overweging neemt. Vergelijk evenwel nooit op één punt. Neem ook andere factoren als bijvoorbeeld brandstofprijs, warmte-gevoel, gebruiksgemak, brandstof-opslagvereisten, vuurzicht, onderhoudskosten, milieu-impact en behaaglijk vlambeeld mee in je overwegingen. Jij alleen kan weten welke jouw ideale brandstof is.
Pelletkachels en geluid
Heeft een goede kachel een ventilator nodig?
Bij een kachel of haard op een andere brandstof zou niemand het in zijn hoofd halen van zich af te vragen of de kachel lawaai maakt. Iedereen weet hoe gezellig een houtkachel knettert, hoe de gaskachel deugddoend suist en hoe een mazoutkachel op een kille, grijze middag weldadig kan brommen. Bovendien zitten er binnen dezelfde soort van kachels ook weinig verschillen: Vrijwel iedere houtkachel klinkt gelijk. Bij pelletkachels is dat wel even anders. Er zijn erg stille toestellen maar je stoot even goed op irritante lawaaimakers.
Praat met vrienden, collega’s, kennissen, buren en familie of lees op een internetforum. Het overgrote deel van de mensen die een pelletkachel gebruiken, zullen –als ze goede pellets stoken en het onderhoud uitvoeren zoals het hoort- op punten als gebruiksgemak, stookkosten, onderhoud, comfort en warmte-opbrengst tevreden zijn. Als er ergens over geklaagd wordt, dan is dat vaak over het onaangename, irritante geluid dat hun pelletkachel produceert.
Niet de geluidjes van korte, voorbijgaande en normale aard die veroorzaakt worden door een bij de pelletschroef dwars- of klemzittende pellet die de kachel tijdelijk laten ‘kreunen’ of ‘kraken’ De als onprettig bestempelde geluiden worden hoofdzakelijk veroorzaakt door de convectie- en/of kanalisatieventilator van een toestel. De lucht wordt via de ventilatorschoepen respectievelijk in de opstellingsruimte of naar een aangrenzende ruimte geblazen. De van deze ventilatoren voorziene toestellen krijgen doorgaans een geluidscategorie 3 tot 4 opgespeld.
Geluidscategorieën
Om die geluidsproblematiek te onderstrepen, leveren een aantal fabrikanten uit eigen beweging de inspanning om hun apparaten van een geluidscategorie te voorzien: categorie 1 produceert het minste geluid, categorie 4 is het meest luidruchtig. Die geluidscategorieën zijn een erg goede indicatie van wat jeop geluidsgebied van de kachel verwachten mag maar ze zijn niet alleszeggend want de interpretatie van geluid is erg subjectief.
Hetzelfde geluid klinkt voor iedereen anders en ook verschillend naargelang de omstandigheden. Het voorbeeld dat je het -al bij al te verwaarlozen- geluid van een mug zelden of nooit opmerkt totdat er ’s nachts eentje in de slaapkamer rondzoemt om je met datzelfde –nog steeds al bij al te verwaarlozen- geluid horendol te maken, zal je niet onbekend voorkomen.
Een pelletkachel met geluidscategorie 4 kan best stil lijken als je de tv of radio maar luid genoeg zet of wanneer de kinderen kabaal bij de vleet maken. Een toestel met geluidscategorie 1 wordt te lawaaierig wanneer het voor de rest in huis zo stil is dat je een speld zou kunnen horen vallen…
De compleet stille pelletkachel bestaat niet. In elke pelletkachel, ongeacht merk of model, zitten bewegende onderdelen: De pelletschroef die de pellets vanuit het opslagreservoir naar de brandkamer transporteert. De schroefmotor die de schroef sneller of trager laat draaien en de kachel meer of minder warmte laat produceren. De rookgasverdeler die er onder andere voor zorgt dat een pelletkachel met ongekend hoog rendement verwarmt. Mits die drie onderdelen van topkwaliteit en op correcte manier in het toestel geïntegreerd worden, kan een fabrikant toch een aangenaam stille -maar niet totaal onhoorbare- kachel van geluidscategorie 1 afleveren.
De essentie van het debat rond pelletkachels en geluid is terug te brengen tot de simpele vraag of een kachel op zich nu wel of niet van een ventilator moet voorzien zijn om degelijk te kunnen verwarmen. Pas sinds de opkomst van de pelletkachel lijkt het immers of een goeie kachel niet zonder ventilator meer kan!
Mensen die hun vorige kachel -en het maakt niet uit of dat oude toestel nu op hout, kolen, mazout of gas brandde- door een pelletkachel willen vervangen, staan er soms op dat die pelletkachel kost wat kost van een ventilator voorzien moet zijn want: “Dat geeft toch veel meer warmte.” Op de vraag of men met zijn vorige kachel dan niet altijd genoeglijk warm gezeten heeft, hoor je dan: “Maar ja! Zelfs té warm soms.” Of er op die kachel van vroeger dan ook een ventilator zat?: “Maar neeeeeeeee?! Natuurlijk niet.”
Vaak dringt op dat moment pas door dat een goede kachel nooit een ventilator gehad heeft en dat dat ook vandaag de dag overbodig is. Ventilatorgeluid ‘verduren’ om warm te hebben, hoeft echt niet. De basis van een goede kachel is en blijft een verbrandingslichaam van degelijk gietijzer dat de warmte opslaat en gelijkmatig over een ruimte verspreidt, zonder storend gerucht.
Een ventilator maakt geen warmte, daar zorgen de brander en het recuperatielichaam van de pelletkachel voor.
Een schoepenventilator -zelfs eentje van de allerhoogste kwaliteit- die dag in dag uit van ’s morgens tot ’s avonds draait, is onvermijdelijk onderhevig aan sleet en zal na verloop van tijd gewis dito slijtagegeluiden produceren. Een dure revisie of vervanging kan dan alleen soelaas brengen.
Een ventilator verbruikt onafgebroken elektriciteit.
Een ventilator maakt geen stof maar zet wel de lucht waarin -hoe goed jij ook poetst- altijd stofdeeltjes aanwezig zijn, voortdurend in het rond. Je krijgt de indruk dat er meer stof in huis ligt.
In tegenstelling tot wat men graag voorhoudt, dient de ventilator van een pelletkachel niet om warmte te verspreiden –om van de zo dikwijls onterecht gebruikte term ‘warmte maken’ maar te zwijgen- doch om het elektronisch circuit van de kachel te koelen. De ventilator die in jouw computer zit dient ook niet om te verwarmen maar om het moederbord te koelen. Dat gegeven verklaart onder andere waarom je bij het overgrote deel van de pelletkachels die met dergelijke convectieventilator uitgerust zijn, die ventilator niet kan uitschakelen. Sterker nog, de ventilatorsnelheid -en dus ook het geruis dat veroorzaakt wordt- is gekoppeld aan het vermogen dat de kachel moet leveren. Als de kachel harder gaat branden, zal de ventilator heviger blazen. Des te meer warmte de kachel produceert, des te intenser moet het moederbord gekoeld worden. Des te kouder buiten, des te meer lawaai binnen.
Beslis nooit op basis van één argument. Neem naast het al dan niet aanwezig zijn van een convectie- of kanalisatieventilator en zijn geluid ook andere factoren als bijvoorbeeld onderhoudscomfort, brandstofprijs, warmte-gevoel, kwaliteit van de constructie, gebruiksgemak, brandstof-opslagvereisten, vuurzicht, onderhoudskosten, milieu-impact en behaaglijk vlambeeld mee in je overwegingen. Alleen jij kan weten welke jouw ideale kachel en brandstof is.
Kom eens langs. Niet alleen om te kijken. Ook om te luisteren.
Wij hebben de ruimste keuze. Jij kiest.
Ruimteluchtonafhankelijke werking is een onbetwistbaar voordeel van een pelletkachel.
Een vlam kan alleen kan branden wanneer er zuurstof, lucht aangevoerd wordt. Doorgaans haalt een kachel die zuurstof uit de plaats waar ze opgesteld staat. Men zegt dan dat de kachel volgens het systeem van ‘open-verbranding’ werkt.
Sommige pelletkachels kunnen zowel in ‘open-verbranding’ als in een ruimteluchtonafhankelijke modus –ook ‘gesloten verbranding’ genoemd- aangesloten worden. In dat geval wordt achteraan de kachel een, eventueel flexibel, buisje geplaatst. Dat buisje wordt doorheen een buitenmuur geleid bijvoorbeeld of met een verluchte kruipruimte verbonden. De kachel haalt dan zijn verbrandingslucht van buiten en niet meer uit de woning.
Het maakt het voor de verbruiker nog veiliger: Er wordt geen zuurstof uit de woning weggenomen en de kans op CO-vergiftiging wordt zo vrijwel onbestaande. Ook bij een ruimteluchtonafhankelijke opstelling blijft regelmatig reinigen van de schoorsteen een voorwaarde voor veilig stoken.
Het rendement van de kachel gaat er op vooruit. Bij open verbrandings is de zuurstof die naar de kachel gevoerd wordt warme lucht uit de woning. Lucht die je eerst opwarmde om hem uiteindelijk gewoon te verbranden.
Als je zuurstof van buiten betrekt, gebruik je koude buitenlucht waar je niet eerst energie instak om hem op te warmen. Je verliest die fractie aan energie, aan warmte niet meer en het rendement stijgt.
Aansluiten in ruimteluchtonafhankelijke opstelling is geen vereiste voor bestaande, normaal verluchte, woningen. Het mag. Het heeft zijn voordelen maar de kachel zal er op de keper beschouwd niet beter of slechter op werken.
Als je de kachel in een laagenergie-, passief-, of b.e.n.-woning opstelt, is het een must van voor een ruimteluchtonafhankelijk toestel te kiezen. Let er dan zelfs uitdrukkelijk op dat je voor een 100% ruimteluchtonafhankelijk systeem kiest.
Pelletkachels en schouwen. Een verwarrend verhaal.
Eind jaren ’90, toen de pelletkachel zijn opmars in België begon, beweerde men dat een buisje doorheen een buitenmuur volstond om een pelletkachel te laten functioneren. De kachels die destijds zo geplaatst werden alsook de installateurs die de toestellen op die manier aansloten, verdwenen ondertussen. De achtergebleven, geblakerde binnen- en buitenmuren werden intussen overschilderd.
In cijfers
Voor de meeste individuele pelletkachels heb je, bij warme schouw, een schouwtrek nodig die tussen minimum -5 en maximum -15 Pa ligt. Te lage schouwtrek resulteert mogelijks in rookterugslag en/of een –bijzonder tijdens de opstart- falende kachel. Bij te hoge schouwtrek wordt men vaak gewaar dat de kachel een brommend, zowaar brullend, geluid produceert.
Je hebt dus een schouw(tje) nodig. Ook voor een pelletkachel.
Er zijn wel, en zelfs beduidende, verschillen qua geoorloofde schouwconstructie en toegelaten schouwmaterialen tegenover de kachels die op andere brandstoffen werken (gas, mazout, kolen of hout)
Enkele voorbeelden
- Wanneer je de woning uitbreidt met een veranda of andere aanbouw is een pelletkachel een uiterst geschikte en veel gebruikte verwarmingswijze want de schouw is makkelijk en discreet te installeren: Een dakdoorvoer in het (plat) dak met een correcte, net boven het dak uitstekende sobere doorvoerbuis en je kan stoken.
Het is wellicht niet nodig van de schouw langs de hele gevel te laten lopen. Vooral de aanwezigheid van ramen in de buurt van de uitmonding van de schouw is daarbij een van de determinerende factoren.
Klik hier voor een afbeelding van deze opstelling.
- Heb je helemaal geen schouw? Is er geen schouw net waar jij de pelletkachel wil plaatsen?
Je hebt genoeg aan een buitenmuur. Daar kan een lage, onopvallende, enkelwandige, inox schouw (<4m hoog) met beperkte diameter (Ø100mm) tegen opgetrokken worden.
Klik hier voor een afbeelding van deze opstelling.
- Een bestaande, gemetselde of uit schouwpotten opgetrokken schouw hoeft niet hoe-dan-ook met een inox flexibel ‘getubeerd’ te worden.
- Als je om een of andere reden de bestaande schouwopening van je huidige kachel niet kan of wil verplaatsen, zet je vlak achter de kachel 2 ellebogen na elkaar om het hoogteverschil tussen de opening van de nieuwe kachel en de bestaande schouwopening te overbruggen.
Klik hier voor een afbeelding van deze opstelling.
Dat al deze voorbeelden jammer genoeg niet met eender welke pelletkachel realiseerbaar zijn, is wat het hele verhaal erg verwarrend maakt. Bij gebrek aan een eenduidige en specifiek op individuele pelletkachels betrekking hebbende Belgische norm zijn de installatievoorschriften van elke fabrikant afzonderlijk, doorslaggevend om te weten wat mag en kan.
Bijgevolg krijg je soms van ‘deze’ te horen dat het met flexibel tuberen –met het daaraan vastgeknoopte prijskaartje uiteraard- van de schouw vereist is. ‘Gene’ zal dan weer afkomen dat flexibel steken helemaal niet nodig is. Toch stuurt geen van beide je met een kluitje in het riet. De installatievoorschriften van de respectievelijke fabrikanten worden alleen maar opgevolgd…
Het is dan ook cruciaal om vanaf het eerste moment, duidelijk en ondubbelzinnig te weten welke geschreven, Nederlandstalige installatievoorschriften de fabrikant van de pelletkachel van jouw keuze er op nahoudt en die instructies dan ook op te volgen.
Alleen zo kan je, ten eerste, gerust zijn dat de fabrikant later bereid is van zijn garantievoorwaarden onverkort te laten gelden bij de installatiewijze die de verkoper/installateur hanteerde.
De installatievoorschriften zijn, ten tweede, bepalend om te weten hoe moeilijk of makkelijk, lelijk of mooi, traag of snel de kachel geplaatst kan worden en wat je ten slotte zal betalen.
Wat heeft het voor zin van een ietwat goedkopere (onbekende, misschien ook kwalitatief te kort schietende, dikwijls luidruchtige en met een navenant verlopende dienst-na-verkoop) kachel aan te schaffen als je per slot van rekening toch meer betaalt omdat de plaatsing zo veel duurder uitvalt?
Vul, voor je langskomt, absoluut onze kachel-checklist in. Vul die aan met enkele foto’s van de plaats waar je de kachel geplaatst wil hebben en van het –bestaande of nog (door ons of door jou) te bouwen- schouwtraject. Zo kunnen wij je dadelijk, correct en volledig informeren aangaande de installatiemogelijkheden en wat de daaraan verbonden kosten bedragen. De foto’s afdrukken hoeft zelfs niet, laat ze gerust op je telefoon of tablet staan.
Wil je na het lezen van al deze informatie meer pelletkachels zien?
- Kom langs in onze toonzaal, je vindt er een ruim aanbod aan toestellen. Je kijkt rustig en ongestoord rond of we geven je advies en informatie als je dat graag wil.
- In onze rubriek referenties kan je foto’s zien van, en commentaren lezen over, toestellen die wij al bij andere cliënten plaatsten.
- Brochures en extra informatie over pelletkachels kan je in de download-zone van onze website.
Checklist kachels
Print de handige checklist af vooraleer je langskomt. Zo kunnen we u van bij de start correct informeren!